Πώς διαχειριζόμαστε αυτόν που τα ξέρει όλα;
Σίγουρα έχεις γνωρίσει κάποια στιγμή στη ζωή σου έναν τέτοιον άνθρωπο. Μάλιστα, είναι εξαιρετικά πιθανό να έχεις έναν τέτοιον στον ευρύτερο κοινωνικό σου κύκλο, όπως έναν συνάδελφο έτοιμο να σχολιάσει ανά πάσα στιγμή το πώς δουλεύουν οι άλλοι στο γραφείο, ακόμα και σε ειδικότητες άσχετες με τη δική του, ή μια μαμά από το σχολείο του παιδιού που σε κάθε σχολική γιορτή λέει ότι η οργάνωση είναι χάλια και ότι κανείς εκεί μέσα δεν ξέρει να φτιάχνει θεατρικές παραστάσεις... Μήπως να τους έδειχνε εκείνη;
Είναι γεγονός ότι πάρα πολλοί άνθρωποι έχουν γνώμη επί παντός επιστητού, την εκφράζουν χωρίς να τους την έχει ζητήσει κανείς και φυσικά πάντα ξέρουν καλύτερα για όλα: τα εμβόλια, την ανατροφή των παιδιών, την κρυφή πολιτική ατζέντα, το πώς γίνεται ο τέλειος μπακαλιάρος σκορδαλιά... Το πεδίο της γνώσης δεν έχει τόση σημασία, αυτό που είναι το χαρακτηριστικό των συγκεκριμένων ατόμων είναι ότι διέπονται από την απόλυτη σιγουριά ότι έχουν πάντα δίκιο, χωρίς, κατά κανόνα, να διαθέτουν καμία ειδική γνώση πάνω στο αντικείμενο.
Τις περισσότερες φορές είναι εύκολα αναγνωρίσιμοι γιατί μιλάνε δυνατά καλύπτοντας κάθε αντίλογο και, αφού τελειώσουν το λογύδριό τους, παίρνουν ένα αυτάρεσκο ύφος σαν να έχουν πει τη μεγαλύτερη σοφία, ενώ στην πραγματικότητα δεν είπαν τίποτε ουσιαστικό. Πολύ συχνά μάλιστα δίνουν συμβουλές και αγορεύουν για ζητήματα στα οποία δεν είναι ούτε κατά διάνοια ειδήμονες, ενώ δεν είναι απίθανο να μιλάνε με την ίδια σιγουριά ακόμα και όταν απευθύνονται στους καθ’ ύλην αρμόδιους.
Και για να κάνουν τα πράγματα ακόμα χειρότερα, θεωρούν ότι όλοι είναι υποχρεωμένοι να τους ακούσουν, ακόμα και όταν εξηγούν σε κομμώτριες το μυστικό για να πετύχει το τέλειο χρώμα στα μαλλιά, σε σεφ το πώς θα φτιάξουν το καλύτερο αβγολέμονο και σε μηχανικούς για τη στατικότητα των κτιρίων. Γιατί όμως το κάνουν αυτό; Προφανώς ο στόχος τους δεν είναι να προκαλέσουν τη δυσαρέσκεια όλων όσοι βρίσκονται κοντά τους σε κάθε συνάντηση ή εκδήλωση στην οποία συμμετέχουν ούτε να γίνουν αντιπαθητικοί. "Οι άνθρωποι που συμπεριφέρονται με αυτό τον τρόπο συχνά στερούνται επαρκούς αυτογνωσίας και απέχουν πολύ από το να είναι όσο δυναμικοί φαίνονται" επισημαίνει η ψυχολόγος δρ Ναταλία Κουτρούλη.
Μπορεί με μια πρώτη ματιά οι άνθρωποι που τα ξέρουν όλα να φαίνονται γεμάτοι αυτοπεποίθηση, όμως η ειδικός διαβεβαιώνει ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων πρόκειται για άτομα που νιώθουν απομονωμένα, αγχωμένα, ακόμα και φοβισμένα. "Για να μπορούμε να ακούσουμε και να δεχτούμε τον τρόπο σκέψης των άλλων, χρειάζεται να διαθέτουμε αυτοπεποίθηση και οι άνθρωποι για τους οποίους μιλάμε δυσκολεύονται να σωπάσουν, να ακούσουν και να αποδεχτούν την άποψη των συνομιλητών τους" εξηγεί.
Και παρόλο που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από ένα επίπεδο συμπόνιας, αυτό που τελικά καταφέρνουν είναι να γίνουν αντιπαθητικοί. Όσο περίεργο κι αν φαίνεται, εκείνοι που δεν μπορούν να σταματήσουν να μιλάνε, προκειμένου να δώσουν την ευκαιρία και σε άλλους να ακουστούν, είναι πιθανό στην πραγματικότητα να νιώθουν "μικροί" και ανασφαλείς παρά την πολύ καλή αυτοεικόνα που νομίζουμε ότι διαθέτουν.
Όπως συμβαίνει συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις, υπάρχει κάτι που έχει συμβεί στο παρελθόν και τους έχει οδηγήσει σε αυτό τον τρόπο συμπεριφοράς. Αν και δεν είναι πάντα εύκολο να φτάσει κανείς στη "ρίζα του κακού", τέτοιου είδους άτομα είναι πιθανό ως παιδιά να μην ενθαρρύνονταν να έχουν τη δική τους άποψη ή να τους την κατέρριπταν αν την εξέφραζαν, με αποτέλεσμα να ένιωθαν ανασφάλεια να μιλήσουν ή να κάνουν κάποιο λάθος. Όταν οι σκέψεις μας απορρίπτονται ή γελοιοποιούμαστε, μπορεί να νιώσουμε αργότερα την ανάγκη να αντισταθμίσουμε την ντροπή που αισθανθήκαμε, προσπαθώντας να δείξουμε στους άλλους ότι είμαστε "κυρίαρχοι", μιλώντας υπερβολικά πολύ και επιδιώκοντας να επιβάλουμε την άποψή μας.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο η πρώιμη παιδική ηλικία που προετοιμάζει το έδαφος για τον μελλοντικό μας εαυτό –αυτόν που τα ξέρει όλα, στην προκειμένη περίπτωση–, αλλά και όλη μας η εμπειρία στα σχολικά χρόνια ή αργότερα στο πανεπιστήμιο και στην εργασία που μπορεί να οδηγήσουν σε μια διογκωμένη αίσθηση δικαιώματος και κυριαρχίας. Συχνά πρόκειται για μια "στρατηγική" που έχουν αναπτύξει για να αντιμετωπίσουν έναν αβέβαιο κόσμο αλλά και για να γίνουν ορατοί και αντιληπτοί μέσα σε αυτόν. Παράλληλα, επειδή δε διαθέτουν αυτογνωσία, τείνουν να βλέπουν τον κόσμο από μια πιο άκαμπτη στάση: για να έχουν αυτοί δίκιο, όλοι οι άλλοι πρέπει να έχουν άδικο!
Το αποτέλεσμα; Δυστυχώς η συγκεκριμένη συμπεριφορά αργά ή γρήγορα γίνεται η αιτία που απομακρύνει αυτούς τους ανθρώπους από τους άλλους. Άλλωστε, ποιος θέλει να κάνει παρέα με έναν φλύαρο βαρετό τύπο που δεν απολαμβάνει τίποτα περισσότερο από το να λέει βροντερά ξανά και ξανά τι σκέφτεται; "Η ανησυχητική πραγματικότητα με όσους θέλουν να έχουν πάντα δίκιο είναι ότι χάνουν όχι μόνο την ουσιαστική ανθρώπινη επαφή, αλλά και την κρίση τους. Η αυτογνωσία σε συνδυασμό με συναισθηματική νοημοσύνη και καλύτερη ενσυναίσθηση των αναγκών των άλλων θα μπορούσε να τους βοηθήσει να κατανοήσουν πώς θα ήταν προτιμότερο να φέρονται αλλά και για ποιους λόγους είναι δυσλειτουργική η συμπεριφορά τους" τονίζει η ψυχολόγος.
Οι άνθρωποι που διαθέτουν αυτού του είδους την προσωπικότητα δεν αντιμετωπίζουν καλά κρίσεις και απόψεις που διαφέρουν από τις δικές τους, δεν τους αρέσει να τους ζητάνε αποδείξεις και επιχειρήματα και, κατ’ επέκταση, η αντιπαράθεση μαζί τους δεν έχει καλό τέλος. "Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να τους δείχνουμε ότι ναι μεν θα ακούσουμε τι έχουν να πουν και ότι αναγνωρίζουμε την άποψή τους, αλλά ότι διαθέτουμε και εμείς δικές μας πεποιθήσεις, τις οποίες οφείλουν κι εκείνοι να σεβαστούν.
Άλλωστε, δεν μπορούμε να ελέγξουμε τη συμπεριφορά κανενός άλλου. Μπορούμε μόνο να επηρεάσουμε τον τρόπο που θα αντιδράσουμε σε αυτήν" σημειώνει η ειδικός. Η μόνη ουσιαστική λύση θα ήταν η αναγνώριση αυτής της συμπεριφοράς εκ μέρους των ιδίων και η ανάπτυξη αυτογνωσίας ως το πρώτο βήμα για την προσωπική τους εξέλιξη και τη δημιουργία πιο υγιών και εποικοδομητικών σχέσεων. Μέχρι τότε, η καλύτερη στρατηγική για εμάς είναι να διαχειριζόμαστε τέτοιες καταστάσεις με σεβασμό και, όποτε είναι δυνατό, με λίγο χιούμορ, χωρίς να χάνουμε τη δική μας αυτοεκτίμηση, τη δική μας γνώμη και τον προσωπικό μας χώρο.
Ευχαριστούμε τη δρα Ναταλία Κουτρούλη, ψυχολόγο με εκπαίδευση στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία και τη συμβουλευτική (nataliakoutrouli.gr).
ΠΗΓΗ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ : madamefigaro.gr
Θέλετε να λαμβάνετε ενημέρωση για νέες εκδηλώσεις, άρθρα, σεμινάρια;
Γραφείτε στο εβδομαδιαίο ενημερωτικό μας δελτίο και κατεβάστε άμεσα δωρεάν, το ebook μας για το πως να αποκτήσετε μεγαλύτερη ροή στη ζωή σας
Δεν στέλνουμε μηνύματα spam